चितार ओळी मेट्रो पिलरवर साकारली शहराची संस्कृती |
नागपूर ः METRO महामेट्रोने नागरिकांच्या गरजा लक्षात घेऊनच मेट्रो स्टेशन उभारले आहे. शहरातील अतिशय व्यस्त आणि गर्दीचे ठिकाण म्हणजे सीए रोड या ठिकाणी शहरातील इतर भागातील लोक या ठिकाणच्या बाजारपेठेत मोठ्या प्रमाणात येत असतात. या ठिकाणी धान्य, कपडे,ज्वेलरीची मोठी बाजारपेठ असल्याने तसेच या परिसरात आता मेट्रो सेवा सुरु झाल्याने मेट्रोने नागरिकांची वर्दळ वाढली आहे. नागरिक आता मेट्रो प्रवासाला प्राधान्य देत आहे.
उल्लेखनीय आहे कि, गणेशोत्सव नागपुरातील घराघरात उत्साहात साजरा केला जातो. गणेश मूर्ती खरेदीसाठी चितार ओळी परिसरात भाविक मोठ्या संख्येने वाहने घेऊन येतात. गणेश भक्तांसाठी देखील चितार ओळी स्टेशन आता फायदयाचे ठरणार आहे . या स्टेशनपासून इतवारी, महाल बाजारपेठही नजिकच असल्याने शहराच्या कानाकोपऱ्यातील नागरिकांना गणेश मूर्तीसह घरात आवश्यक दैनंदिन गरजेचे साहित्य खरेदीसाठीही मोठी सुविधा निर्माण झाली आहे. सिताबर्डी ते प्रजापतीनगर या रिच-४ मेट्रो मार्गिकेवरील (सेंट्रल एव्हेन्यू) चितार ओळी हे एक महत्त्वाचे स्टेशन आहे. या स्टेशनवरून इतवारी, महालसारख्या बाजारपेठेत नागरिकांना जाता येते. चितार ओळी महाल लागूनच असलेले क्षेत्र असून परिसरात मूर्तीकारांची मोठी संख्या आहे. गणेश मूर्ती, दुर्गा मूर्ती येथे तयार केली जाते. येथूनच संपूर्ण शहरात मातीच्या मूर्ती खरेदी करून नेल्या जातात. त्यामुळे गणेशोत्सव, दुर्गोत्सवात येथे मूर्ती खरेदीसाठी मोठ्या प्रमाणात भाविक येतात.
या भागात पूलक मंच परिवार असून परिवाराचे अध्यक्ष मनोज बंड यांनी नेहमीच मेट्रोतून प्रवासाचा आग्रह धरला. त्यांनी या परिसरात येणाऱ्या भाविकांना मेट्रोचे फायदे सांगितले. सिताबर्डी ते प्रजापतीनगर मेट्रो मार्गावर मोठ्या प्रमाणात गर्दी दिसून येत आहे. चितार ओळीत गणेश मूर्ती खरेदीसाठी सिताबर्डीतीलच नव्हे तर उत्तर नागपूर, हिंगणा मार्ग, वर्धा मार्गावरील नागरिकांनाही आता थेट पोहोचता येणार आहे. याच मार्गावरील आणखी एक आकर्षक स्टेशन म्हणजे अग्रसेन चौक स्टेशन. या भागात आर्य समाज मंदिर असून शहरातील विविध भागातून लोक येथे येत. याशिवाय बाजूलाच इतवारी हा विदर्भातील सर्वात मोठा बाजार आहे. त्यामुळे या परिसरात नेहमीच नागरिकांची वर्दळ असते. येथे खरेदीसाठी येणाऱ्या नागरिकांना अग्रसेन चौक स्टेशन एक उत्तम पर्वणीच आहे. या भागातील आर्य समाज नागपूरचे अध्यक्ष उमेश तिवारी यांनी नेहमीच नागरिकांना मेट्रोतून प्रवासासाठी प्रोत्साहन देत असतात. त्यांनी समाजातील लोकांना मेट्रोतून सुखद, आरामदायी व माफक दरात प्रवासाचे फायदे सांगितले. शहरातील प्रत्येकच नागरिकांसाठी चितार ओळी व अग्रसेन चौक मेट्रो स्टेशन लाभदायी ठरणार आहे.
· *पिलरवर साकारली शहराची संस्कृती*
पोळ्याच्या पाडव्याला शहरातून निघणारी मारबत संपूर्ण विदर्भात प्रसिद्ध आहे. या मारबतीला इतिहास असून आता ती शहराच्या संस्कृतीचा भाग झाली आहे. चितार ओळी चौक स्टेशनजवळील दोन पिलरवर मेट्रोने नागपूरची मारबत साकारली आहे. मारबत उत्सवातील काली मारबत व पिवळ्या मारबतीचे म्युरल्स तयार करण्यात आले असून ये-जा करणाऱ्या प्रत्येकाचेच लक्ष वेधून घेत आहे. महामेट्रोचे व्यवस्थापकीय संचालक डॉ. ब्रिजेश दिक्षित यांच्या संकल्पनेतून या चौकातील स्टेशनला मारबत म्युरल्समुळे वेगळाच लूक आला आहे.
· *चितारओली बाजार क्षेत्र का मुख्य मेट्रो स्टेशन*
नागपुर: इतवारी , महल , बडकस चौक आदि व्यावसायिक क्षेत्रों में मेट्रो से आवागमन करने के लिए चितारओली मेट्रो स्टेशन सबसे उपयुक्त है । नागरिकों की आवश्यकता को ध्यान में रखते हुए इस स्टेशन का निर्माण किया गया है । सेन्ट्रल एवेन्यू का यह क्षेत्र सबसे व्यस्त माना जाता है। इस मेट्रो स्टेशन के आसपास कपड़ा , आभूषण , अनाज।, किराना आदि बाजार जुड़े हुए है । सेन्ट्रल एवेन्यू मार्ग पर मेट्रो सेवा शुरु होने से मेट्रो में नागरिकों का आवागमन बढ़ गया है। सुरक्षित , आसान और किफायती परिवहन साधन होने से नागरिक मेट्रो रेल को प्राथमिकता दे रहे है ।
· *मूर्तिकार व कलाकारों का क्षेत्र:*
चितारओली की पहचान मूर्तिकार और कलाकारों से बनी हुई है । इसका इतिहास वर्षों पुराना है । पहले नाटक , रामलीला , कृष्णलीला मंडली यहीं के कलाकारों से परदे और मंच साज सज्जा तैयार कराते थे । पीढ़ी दर पीढ़ी के मूर्तिकार आज भी गणेश , दुर्गा , काली लक्ष्मी , सरस्वती की प्रतिमाओं का निर्माण करते है। गणेशोत्सव , दुर्गोत्सव के दौरान विदर्भ , मध्यप्रदेश , छत्तीसगढ़ के लोग यहां प्रतिमाएं लेने आते है । चितारओली मेटो स्टेशन यहां आनेवाले लोगों के लिए बहुत आसान है । गणेश और दुर्गा उत्सव के दौरान इस क्षेत्र में मेला सा लगा रहता है ।
· *परंपरा का किया जतन:*
चितारओली मेट्रो स्टेशन के समीप पिलर पर मारबत उत्सव की परंपरा को चित्रों के माध्यम से दर्शाया गया है । चितारओली चौक पर तान्हा पोले (पोले के दूसरे दिनों के दिन मस्कासाथ और इतवारी क्षेत्र से भारी जनसमुदाय के साथ निकलने वाली काली और पीली मारबत का मिलन इसी चौराहे पर होता है। महामेट्रो की ओर से इस परंपरा का जतन किया गया है । महानगर की चारों दिशाओं में मेट्रो ट्रेन का संचालन होने से इतवारी , महल , गांधीबाग , मस्कासाथ आदि व्यावसायिक क्षेत्रों में शहर और बाहरगांव के लोगों आसानी से खरीदारी के लिए पहुंच रहे है ।
· *पैदल चलना फायदेमंद:*
मेट्रो यात्री व्यवसायी लखनपाल का कहना है , कि मेट्रो के आने से थोड़ा बहुत पैदल चलने का अवसर मिल रहा है । मेट्रो आने के पहले वे कामठी मार्ग शोरुम से कार से सेन्ट्रल एवेन्यू और एमआयडीसी मार्ग स्थित शोरुम में जाते थे । इस दौरान पैदल नहीं चल पाते है। मेट्रो आने से वे महाकार्ड का उपयोग कर टिकट की कतार से बचते है और आसानी से यात्रा कर दोसर चौक से पैदल शोरुम जाते है । उन्होंने कहा कि मेट्रो शारीरिक , मानसिक और आर्थिक रुप से बेहद फायदेमंद होने के साथ ही शहर को प्रदूषणमुक्त बनाने में भी सहयोग कर रही है ।
MAHARASHTRA METRO RAIL CORPORATION LIMITED
(Nagpur Metro Rail Project)
“Metro Bhawan” VIP Road, Near Deekhshabhumi, Ramdaspeth
Nagpur – 440010
(Public Relation Department)