चंद्रपुर जिल्ह्यातील ऐतिहासिक स्मारक बाबत भारतीय पुरातत्व विभाग व इको-प्रो मधे करार
चंद्रपुर: भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण यांची केंद्रिय संरक्षित स्मारक/स्थळ मध्ये स्वच्छता आणि मुलभूत पर्यटन सुविधा उपलब्ध करुन देण्यासाठी 'स्वच्छ भारत अभियान' अंतर्गत “स्मारकाची दत्तक परियोजना” हा महत्वपुर्ण उपक्रम हाती घेतला आहे. या परियोजने अंतर्गत चंद्रपुर जिल्हातील 21 केंद्रिय संरक्षित स्मारक बाबत इको-प्रो सोबत नुकतेच करार करण्यात आलेला आहे.
भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण विभाग ASI कडून एखाद्या स्वयंसेवी संस्थे सोबत अश्या पद्धतिचा करार करण्याची ही देशातील पहिलीच घटना असल्याचे कळते. या ऐतिहासिक वास्तु बाबत नागरिक मधे या वास्तुचे संरक्षण व स्वच्छता विषयी जनजागृती केली जाणार आहे. जिल्ह्यातील ऐतिहासिक स्मारक स्थळ आणि परिसरात “स्वच्छ भारत अभियान” राबविण्याच्या दृष्टीने 24 मे 2018 रोजी भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण आणि चंद्रपुर येथील इको-प्रो संस्था याच्यात पहिल्यांदा करार करण्यात आलेला होता. सदर करार समाप्तिनतंर नागपुर येथे भारतीय पुरातत्व विभागाच्या कार्यालयात पुढील दोन वर्ष करिता पुनर्करार करण्यात आला.
भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण चे नागपूर मधील प्रदेशिक कार्यालय ‘पुरातत्व भवन’ मध्ये या करारावर स्वाक्षरी करण्यात आल्या. यावेळी पुरातत्व विभाग च्या वतीने डॉ. केआरके रेड्डी, अधीक्षक पुरातत्वविद, नागपुर मंडळ यांनी तर इको-प्रो संस्थेच्या वतीने संस्थेचे अध्यक्ष बंडू धोतरे यांनी या करारावर स्वाक्षरी केल्या. या कार्यक्रमात भारतीय पुरातत्व विभाग चे एनबीडी कंपेगौड़ा, सहायक अधीक्षण पुरातत्व अभियंता, डॉ. शिल्पा जामगडे, सहायक पुरातत्विद भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण, प्रशांत शिंदे, वरिष्ठ संरक्षण सहायक व इको-प्रो चे नितिन रामटेके, धर्मेंद्र लुनावत, कुणाल देवगिरकर आदी उपस्थित होते.
विशेष म्हणजे इको-प्रो संस्था मागील 3 वर्ष पासून 1 मार्च 2017 पासून अविरत पणे 11 किमी लांब चंद्रपुर मधील किल्ला, भिंती आणि बुरुजांना स्वच्छ करण्याचे काम सलग 1000 अधिक दिवस पूर्ण केले होते. इको-प्रो च्या या स्वच्छता अभियानाचा उल्लेख यापूर्वी देशाचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी आपल्या "मन की बात" या कार्यक्रमात संस्थेचा आणि चंद्रपुर शहराचा गौरवपूर्ण उल्लेख केलेला आहे. अलिकडच्या काळात संस्थेच्या माध्यमाने हेरिटेज वॉक या उपक्रमातून किल्ला व ऐतिहासिक वास्तु पर्यटन सुरु करण्यात आले असून, यास नागरिकांचा चांगला प्रतिसाद मिळत आहे.