by इको-प्रो च्या ‘मेरा हक, साफ हवा’ अभियान अंतर्गत महानगरपालिका आयुक्तांना निवेदन
चंद्रपूर । शहरातील हवेची गुणवत्ता खुपच खालावली आहे. विविध प्रदुषणाच्या स्त्रोतांची चर्चा नेहमीच होते. कागदोपत्री उपाययोजना आखल्या जातात. मात्र त्याची अमलबंजावणी होत नसल्याने दिवसागणीक प्रदुषणात वाढ होऊन नागरिकांचे आरोग्यावर विपरीत परिणाम होत आहे. रस्त्यावरील धुळ स्वच्छतेसाठी 'स्विपींग मशीन' व 'एअर प्युरीफायर टॉवर' उभारा अशी मागणी इकोप्रोने केली आहे.
२६ जानेवारी प्रजासत्ताक दिनापासून इको-प्रोच्या वतीने ‘मेरा हक, साफ हवा’ अभियानाची सुरूवात करण्यात आली आहे. याबाबत इको-प्रोचे बंडू धोतरे यांनी महानगरपालिकेचे आयुक्त विपीन पालीवाल यांना इको-प्रोच्या वतीने निवदेन निवेदन देऊन महानगरपालिकेच्या वतीने उपाययोजना करण्याची मागणी करण्यात आली.
शहरातील औद्योगिक प्रदुषणासोबतच शहरात धुळीचे प्रदुषण सर्वाधिक आहे. यावर सुध्दा कायमस्वरूपी तोडगा काढणे आवश्यक आहे. नोव्हेबर महिन्यात इको-प्रो व वातावरण फाउंडेशनच्या वतीने कुत्रीम फुफफुस लावण्यात आलेले होते. राज्यातील इतर शहराच्या तुलनेत सदर कुत्रीम फुफुस अवघ्या पाच-सहा दिवसात काळवंडले. यातून शहरातील वायू व धुळीचे प्रदुषणावर परत शिक्कामोर्तब करण्यात आले.
सर्वसामान्य नागरिकांना प्रदुषणाचे दुष्परिणामाची कल्पनाच येत नाही. कारण हे ‘स्लो पायजन’ सारखे शरिराला आतुन आजारी करित आहे. त्यामुळे नागरीकांची हवी तशी ओरड, आक्रोश दिसुन येत नाही. मात्र प्रदुषण नियंत्रण मंडळाचे अहवाल हवा गुणवत्ता अहवाल बघितल्यास 365 पैकी 200 पेक्षा अधिक दिवस हे सर्वाधिक प्रदुषणची असतात यावरून शहरातील हवा प्रदुषणाची गंभीरता लक्षात येईल. याकरिता एक व्यापक लढा उभारण्याच्या दुष्टीने, नागरीकांमध्ये जनजागृती करण्याच्या दृष्टीने इको-प्रो ने ‘मेरा हक! साफ हवा’ हे अभियान सुरू केल्याचे बंडु धोतरे यांनी सांगीतले आहे.
या अभियाना अंतर्गत वेगवेगळे स्त्रोत त्याविषयी उपाययोजना करणारे यंत्रणा यांचेकडे आग्रही मागणी केली जाणार आहे. औद्योगिक प्रदुषणासोबतच महानगरापालिका क्षेत्रात प्रदुषणाची कारणे ओळखुन त्यावर उपाययोजना करण्याच्या दुष्टीने बंडु धोतरे यांनी आयुक्त विपीन पालीवाल यांना भेटुन निवेदन देत यावर उपाययोजनाबाबत चर्चा केली. यासाठी संस्थेच्या वतीने मागील अनेक वर्षापासुन वेगवेगळया पातळीवर मागणी, संघर्ष व न्यायालयीन लढयासोबत, आंदोलन, उपोषण सुध्दा करण्यात आले आहे. निवेदनात नमुद मुदयानुसार, शहराच्या आत मोठया प्रमाणात धुळीचे प्रदुषण असल्याने, यासाठी रोड स्विपींग मशीनचा वापर रस्ते सफाईसाठी वापर करण्यात आल्यास वाहनामुळे वांरवार रस्त्यावरील उडणारी धुळ नियत्रणात येउ शकते. शहरातील वायु प्रदुषणची तिव्रता कमी करण्यास ‘एअर प्युरीफायर टॉवर’ उभारण्याची आवश्यकता आहे. शहराच्या सभोेवताल असलेल्या कोळसा खाणी परिसरात जाळण्यात नागरीकांकडुन घरगुती शेगडी मध्ये जाळण्यात येणारा दगडी कोळसा (डोमेस्टीक कोल बर्नीग) यावर कायमस्वरूपी तोडगा काढण्यास पावले उचलण्यात यावी. शहराच्या सभोवताल टायर, इलेक्ट्रीक केबल जाळण्यात येत असल्याने यामुळे प्रदुषणात भर पडत आहे यावर नियत्रंण आणणे आवश्यक आहे.
यासोबतच शहराच्या औदयोगीक क्षेत्रात प्रदुषण मापक संयत्र लावण्यात आलेले आहे, मात्र शहराची हवा गुणवत्ता अधिक खराब आहे, पालिका हद्दीत सुध्दा पालिकेचे स्वतःचे हवा प्रदुषण मापक संयत्र शहरात लावण्यात यावे, महानगरपालिकेच्या कचरा डेपोवर अनेकदा कचराच्या ढिगाÚयाला आग लागत असते, त्यामुळे कचरा जळाल्याने हवा प्रदुषण होत असल्याने या घटना टाळणे, शहरातिल सर्व वाहनाच्या ‘पियुसी’ सातत्याने चेक होतील याची खात्री करणे, आणि पियुसी वाहन चेक केल्यानंतरच दिली जावी यासाठी जवाबदारी निश्चीत करणे. शेवटी या सर्व वाहनामुळे शहराच्या हवा प्रदुषणाशी सरळ संबध असल्याने संबधीत विभागासोबत आवश्यक पाठपुरावा करणे. शहरात अनेक मालवाहु चारचाकी वाहने, ऑटो, छोटा हत्ती, ट्रॉली सदर वाहने कालबाहय व मोठया प्रमाणात प्रदुषण करणारी असल्याने याकडे सुध्दा महानगरपालीकेकडुन अधिक लक्ष घालणे आवश्यक आहे. रस्ताच्या दुर्तफा वृक्ष लागवड करण्याच्या दृष्टीने शहरातील वार्ड-प्रभाग अंतर्गत मा. नगरसेवकांच्या मदतीने शक्य त्या रस्त्यांचा समावेश करण्यात यावा.
शहरातील महानगरपालिकेच्या मालकीच्या सर्वच ओपन स्पेसला, वॉल कपांउड करून तिथे वृक्षारोपन करण्यात यावे, शहरातील अशा निवडक जागा जिथे ‘मियावॉकी’ पध्दतीने वृक्षारोपन करता येईल, अशी सर्व जागा शोधुन त्यानुसार योजना आखावी असे निवेदनात नमुद करण्यात आले आहे.
.jpeg)
