पावसाळयादरम्यान नाल्यातुन वाहुन आलेली इकाॅर्निया डोकेदुखी ठरणार

रामाळा तलाव इकाॅर्निया वनस्पतीचे उच्चाटन करून खोलीकरण करण्याची मागणी

त्वरीत लक्ष घालुन उपाययोजना करण्याची जिल्हाधिकारी यांचेकडे इको-प्रो ची मागणी

चंद्रपूर: शहरातील एकमेव गोंडकालीन ऐतिहासिक रामाळा तलावात वाढत असलेली इकाॅर्निया वनस्पती चे उच्चाटन करून तलावाच्या खोलीकरणाच्या कामाकरीता पावले उचलावी तसेच तलावातील जलप्रदुषण कायमचे थांबवुन सौदर्यीकरण करण्याची मागणी इको-प्रोचे अध्यक्ष बंडु धोतरे यांनी एका निवेदनातुन जिल्हाधिकारी यांचेकडे केलेली आहे.

यंदा रामाळा तलावाचे खोलिकरण करण्याच्या अनुषंगाने जिल्हाधिकारी यांनी आढावा बैठक घेत तलावाचे खोलीकरणाच्या सुचना देण्यात आल्या होत्या. मात्र कोवीड आपदामुळे तलावाचे खोलीकरण झाले नाही.

यंदा पावसाळयानंतर तलावात पाणी नसल्याने या तलावात मच्छी नाल्यातुन येणारे पावसाचे पााण्यानेे सदर तलाव पुर्णपणे भरलेला आहे. या पाण्यासोबत नाल्यात वाढलेली इकाॅर्निया वनस्पती सुद्धा तलावात आलेली आहे. अगदी सुरूवातीलाच ही वनस्पती मोठया प्रमाणात तलावात असल्याने हळुहळु सदर वनस्पतीने पुर्ण तलाव व्यापला जाईल यामुळे पुन्हा मोठी समस्या निर्माण होईल. करीता सदर तलावाचे मागे पडलेले खोलीकरण व सौदर्यीकरणचा प्रस्तावावर त्वरीत मंजुरी देउन या कामास प्रत्यक्ष सुरूवात करण्याच्या अनुषंगाने कार्यवाही करण्याची मागणी इको-प्रो ने केली आहे.

शहरातील एकमेव ऐतिहासिक गोंडकालीन रामाळा तलाव आपला ऐतिहासीक वारसा म्हणुन आणी शहरातील एकमेव तलाव तसेच पर्यावरणाच्या दृष्टीने संरक्षण व संवर्धन करण्याची गरज असुन वेळीच याकडे त्वरीत लक्ष देण्याची विनंती सदर निवेदनातुन केली आहे. सदर तलाव खोलीकरण करण्यास निधी उपलब्ध करून त्वरीत कामास सुरूवात करण्यात आल्यास पुढील वर्षी जानेवारी महिन्यात पाणी सोडुन येत्या मार्च, एप्रील, मे व जुन महिन्यात सदर काम करणे शक्य होईल असे निवेदनात नमुद केलेले आहे.

वर्ष 2008 मध्ये रामाळा तलाव मध्ये इकाॅर्नीया या जलीय वनस्पतीने थैमान मांडले होते. या वनस्पतीमुळे सदर तलाव नष्ट होण्याच्या स्थितीत होता. प्रदुषणाची समस्या सुध्दा निर्माण झालेली होती. त्यावेळेस सुध्दा रामाळा तलाव स्वच्छता अभियानाची सुरूवात करण्यात आली होती. या अभियानास प्रशासनाची योग्य मदत आणि विवीध संस्था-संघटना यांच्या श्रमदानातुन रामाळा तलाव स्वच्छ करण्यात आला होता. या तलावाचे पुर्ण पाणी सोडण्यात आल्यानंतर तलावास सुकवुन इकाॅर्नीया पुर्णपणे काढण्यात आली होती. मात्र यावेळेस वेळ आणि निधीची कमतरता यामुळे रामाळा तलावाचे खोलीकरण करणे शक्य झाले नाही.

*तत्कालीन वेळेस सदर ‘रामाळा तलाव स्वच्छता अभियान’ राबविताना काही बाबी प्रामुख्याने लक्षात आलेल्या होत्या त्या 2008 नंतर आजही कायम असुन यात आणखिनच भर पडली आहे या समस्या कायमच्या निकालात काढण्याची गरज आहे.*

1. रामाळा तलाव शहरातील सर्वात मोठे सांडपाणी जमा होण्याचे केेंद्र झाले आहे.

2. शहरातील मुख्य मच्छीनाल्याच्या एक भाग जो झरपट नदीस मिळतो तो सरळ तलावात येतो.

3. यामुळे तलावातील या घाण पाण्यावर जगणारी अनेक जलीय वनस्पती वाढत असते.

4. सोबत तलावानजीक राहणाÚया नागरीकांना या पाण्याच्या दुर्गधी आणी आजांराचा सामना करावा लागतो.

5. या नाल्यावर 'वाॅटर ट्रिटमेंट प्लाॅन्ट' बसविण्याची गरज असतांना अदयापही व्यवस्था करण्यात आलेली नाही.

6. स्थानीक नागरीकांचे सांडपाणी सुध्दा सरळ तलावात जात असते. वस्तीतील सांडपाणी वाहुन जाणारी व्यवस्था योग्य करण्याची गरज आहे.

7. लगतच्या रेल्वे मालधक्कावरून रासायनीक खते चढ-उतार होत असल्याने जमीनीवर पडणारे युरीया, सल्फेट सारखी खते पावसाच्या पाण्यासोबत वाहुन तलावात येत असतात.

8. तलावाच्या पच्छिम दिशेस अतिक्रमणाची समस्या कायम असुन त्या बाजुस संरक्षण भिंतीचे बांधकाम अदयापही झालेले नाही.

9. गेल्या शेकडो वर्षातील वाहुन आलेला गाळ, आणि लोकवस्ती झाल्यानंतर नाल्यातुन सांडपाणी सोबतचा नालीचा गाळ कधीच काढण्यात आलेला नाही.

10. सातत्याने दरवर्षी होणारे गणेश व दुर्गा मुर्ती विसर्जन यामुळे जमा होणारी माती याचा थर वाढतच चालला आहे.

11. खोलीकरणानंतर पावसाचे पाण्याने तलाव भरणे शक्य नसल्यास 'वेकोली' चे सातत्याने भुगर्भातील फेकण्यात येत असलेले पाणी तलावाकडे वळविणे सहज शक्य आहे.

12. ‘स्वच्छ भारत अभियानास’ साथ म्हणुन ‘स्वच्छ चंद्रपूर-सुंदर चंद्रपूर’ करीता या तलावाचे खोलीकरण अगत्याचे झालेले आहे.

या सर्व समस्या सोडविण्याच्या दृष्टीने, आपला ऐतिहासिक वारसा संरक्षणाच्या दृष्टीने तसेच शहरातील अत्यंत महत्वाचे विस्तीर्ण असे जलस्त्रोत कायमस्वरूपी संवर्धन करण्याच्या दृष्टीने व्यापकपणे कार्य करण्याची गरज आहे. तसेच या रामाळा तलावाचे सोदर्यीकरण करून पर्यटन दृष्टया विकसीत करण्याची इको-प्रोची मागणी आहे.